Poznanie ma jeszcze jeden, i to bardzo zasadniczy związek z problemem miłości. Podstawowa potrzeba zespolenia się z drugim człowiekiem tak, aby móc wydostać się z więzienia własnej samotności, jak najściślej łączy się z innym charakterystycznym ludzkim pragnieniem, z chęcią poznania tajemnicy człowieka. Życie w samych swoich biologicznych aspektach jest cudem i tajemnicą, tym bardziej człowiek w swoim aspekcie duchowym jest niezgłębioną tajemnicą i dla samego siebie, i dla swoich bliźnich. [...]
Sposobem prowadzącym do poznania tajemnicy jest miłość. Miłość jest czynnym przeniknięciem drugiej osoby, przeniknięciem, w którym moje pragnienie poznania zostaje zaspokojone dzięki zespoleniu. W akcie zespolenia poznaję ciebie, poznaję siebie, poznaję wszystkich - ale nie wiem nic. [...] Miłość jest jedynym sposobem poznania, który w akcie zespolenia daje mi odpowiedź na moje pytanie. W akcie miłości, w akcie oddawania się, w akcie przenikania drugiego człowieka znajduję siebie, odkrywam siebie, odkrywam nas oboje, odkrywam człowieka. [...]
Jedyna droga do pełnego poznania to akt miłości; akt ten wykracza poza myśl, wykracza poza słowa. Jest śmiałym pogrążeniem się w przeżycie zespolenia. Jednakże poznanie myślowe, to znaczy poznanie psychologiczne, jest niezbędnym warunkiem osiągnięcia pełnego poznania w akcie miłości. Muszę obiektywnie poznać drugiego człowieka i siebie po to, aby móc wiedzieć, jaki jest naprawdę, albo raczej aby przezwyciężyć złudzenia, irracjonalnie zniekształcony obraz, jaki sobie o nim wyrobiłem. Jedynie wtedy jeśli poznam obiektywnie jakiegoś człowieka, mogę poznać w akcie miłości jego najgłębszą istotę. [...]
Troska, odpowiedzialność, poszanowanie i poznanie są wzajem od siebie niezależne. Są one zespołem postaw, z jakimi się spotykamy u dorosłego człowieka, to znaczy u człowieka, który rozwija produktywnie swoje siły, który chce mieć jedynie to, co sam sobie wypracował, który zrezygnował z narcystycznych marzeń o nieskończonej mądrości i wszechmocy, który osiągnął pokorę opartą na wewnętrznej sile, jaką dać może jedynie prawdziwie produktywna działalność."
Tekst oparty został o cytaty pochodzące z pracy Ericha Fromma O sztuce miłości, w przekładzie Aleksandra Bogdańskiego, wydanej przez Państwowy Instytut Wydawniczy w Warszawie, w 1971 roku.
ERICH FROMM — filozof, socjolog i psycholog — urodził się w 1900 r. we Frankfurcie nad Menem, odbywał studia w Heidelbergu, Monachium i w Instytucie Psychoanalitycznym w Berlinie. Po dojściu Hitlera do władzy wyemigrował w 1934 do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w Institute for Social Resarch w Nowym Jorku. Wykładał na Uniwersytecie Columbia, Yale i Michigan State, w Bennington College i w William Alanson White Institute of Psychiatry, Psychoanalysis and Psychology.
Erich Fromm jest autorem szeregu prac. Polskim czytelnikom znany jest z takich publikacji, jak: Ucieczki od wolności, O sztuce istnienia, Serce człowieka, Anatomii ludzkiej destruktywności, Mieć czy być?, Miłości, płci i matriarchatu, Rewolucji nadziei czy też cytowanej O sztuce miłości.
Bibliografia
• Fromm E. (1971). O sztuce miłości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Wojciszke B.(2000). Psychologia miłości. Intymność — namiętność — zaangażowanie. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• May R. (1988). Miłość i wola. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Psychologia miłości http://www.milosc.cad.pl/
• Cameron-Bandler L. (2001). Ku harmonii w miłości. Jak pogłębić to, co w życiu najpiękniejsze? Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Sposobem prowadzącym do poznania tajemnicy jest miłość. Miłość jest czynnym przeniknięciem drugiej osoby, przeniknięciem, w którym moje pragnienie poznania zostaje zaspokojone dzięki zespoleniu. W akcie zespolenia poznaję ciebie, poznaję siebie, poznaję wszystkich - ale nie wiem nic. [...] Miłość jest jedynym sposobem poznania, który w akcie zespolenia daje mi odpowiedź na moje pytanie. W akcie miłości, w akcie oddawania się, w akcie przenikania drugiego człowieka znajduję siebie, odkrywam siebie, odkrywam nas oboje, odkrywam człowieka. [...]
Jedyna droga do pełnego poznania to akt miłości; akt ten wykracza poza myśl, wykracza poza słowa. Jest śmiałym pogrążeniem się w przeżycie zespolenia. Jednakże poznanie myślowe, to znaczy poznanie psychologiczne, jest niezbędnym warunkiem osiągnięcia pełnego poznania w akcie miłości. Muszę obiektywnie poznać drugiego człowieka i siebie po to, aby móc wiedzieć, jaki jest naprawdę, albo raczej aby przezwyciężyć złudzenia, irracjonalnie zniekształcony obraz, jaki sobie o nim wyrobiłem. Jedynie wtedy jeśli poznam obiektywnie jakiegoś człowieka, mogę poznać w akcie miłości jego najgłębszą istotę. [...]
Troska, odpowiedzialność, poszanowanie i poznanie są wzajem od siebie niezależne. Są one zespołem postaw, z jakimi się spotykamy u dorosłego człowieka, to znaczy u człowieka, który rozwija produktywnie swoje siły, który chce mieć jedynie to, co sam sobie wypracował, który zrezygnował z narcystycznych marzeń o nieskończonej mądrości i wszechmocy, który osiągnął pokorę opartą na wewnętrznej sile, jaką dać może jedynie prawdziwie produktywna działalność."
Tekst oparty został o cytaty pochodzące z pracy Ericha Fromma O sztuce miłości, w przekładzie Aleksandra Bogdańskiego, wydanej przez Państwowy Instytut Wydawniczy w Warszawie, w 1971 roku.
ERICH FROMM — filozof, socjolog i psycholog — urodził się w 1900 r. we Frankfurcie nad Menem, odbywał studia w Heidelbergu, Monachium i w Instytucie Psychoanalitycznym w Berlinie. Po dojściu Hitlera do władzy wyemigrował w 1934 do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w Institute for Social Resarch w Nowym Jorku. Wykładał na Uniwersytecie Columbia, Yale i Michigan State, w Bennington College i w William Alanson White Institute of Psychiatry, Psychoanalysis and Psychology.
Erich Fromm jest autorem szeregu prac. Polskim czytelnikom znany jest z takich publikacji, jak: Ucieczki od wolności, O sztuce istnienia, Serce człowieka, Anatomii ludzkiej destruktywności, Mieć czy być?, Miłości, płci i matriarchatu, Rewolucji nadziei czy też cytowanej O sztuce miłości.
Bibliografia
• Fromm E. (1971). O sztuce miłości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Wojciszke B.(2000). Psychologia miłości. Intymność — namiętność — zaangażowanie. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• May R. (1988). Miłość i wola. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Psychologia miłości http://www.milosc.cad.pl/
• Cameron-Bandler L. (2001). Ku harmonii w miłości. Jak pogłębić to, co w życiu najpiękniejsze? Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.